Η ΜΟΣΤΡΑ ΤΩΝ ΘΥΜΙΑΝΩΝ
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΘΙΜΟΥ


ΑΝΑΒΙΩΣΗ ΤΟΥ ΕΘΙΜΟΥ
Έκτοτε, κάθε χρόνο, ακόμα και σε δύσκολους καιρούς της ιστορίας μας, υπό την ευθύνη των αδελφάτων των Στενακούσων και των Χτιστάδων, από το 1955 με ευθύνη της Κοινότητας Θυμιανών και από το 1976 υπό την ευθύνη του Μ.Ε.Ο.Θ., την Τυρινή Παρασκευή «Ανεβάζουν τη Μόστρα» και την Τυρινή Κυριακή την «Κατεβάζουν». Η μάχη αναπαρίσταται με τα περίτεχνα βήματα του χορού «Ταλίμι», υπό τη συνοδεία παγιαυλιών και τουμπιών. Ανδρεία, παλικαριά και ομορφιά σε όλο της το μεγαλείο! Κλείνοντας χορεύουν τον επινίκιο χορό «Δετό», που σφραγίζει την ενότητα και την ομοψυχία των Θυμιανούσων. Τα συνάφια κρεμούν τα λάβαρά τους και τις ελληνικές σημαίες στα κάγκελα του Άη Στράτη κι έτσι κλείνει το παραδοσιακό κομμάτι της Μόστρας μας.
Την Τυρινή Παρασκευή το βράδυ, το ανέβασμα της Μόστρας έχει χρώμα πιο Διονυσιακό. "Κουδουνάτοι" ντυμένοι με ποικιλόμορφα ρούχα και έχοντας καλυμμένο το πρόσωπο με μουτσούνες (μάσκες), για να κρύβουν την πραγματική τους ταυτότητα, κρατούν ξύλα, μπαστούνια, μαγκούρες για να χορέψουν το «Ταλίμι», όπως είθισται, και περιφέρονται ανάμεσα στον κόσμο με πειράγματα και αστεία. Έπειτα, ακολουθεί λαϊκό γλέντι στο Δημοτικό σχολείο Αγίου Μηνά.
Την Τυρινή Κυριακή το χωριό μας «φοράει τα καλά του»! Μεγάλοι και παιδιά, ντυμένοι Βρακάδες και Πειρατές, ξεκινούν το πρωί από τα ξωκκλήσια του Αγίου Δημητρίου Κτιστών και του Αγίου Ιωάννη Στενακούσων και, αφού παρακολουθήσουν τη λειτουργία και αποδώσουν φόρο τιμής στους νεκρούς, κατεβαίνουν χορεύοντας το «Ταλίμι» προς το χωριό. Στην πλατεία Βουρνού τα συνάφια συναντιούνται και ενωμένους τους υποδεχόμαστε στον κεντρικό δρόμο του χωριού. Πλήθος κόσμου συγκεντρώνεται, για να δει την αναπαράσταση της ηρωικής εκείνης μάχης, να ακούσει τα χτυπήματα των σπαθιών και τις πολεμικές ιαχές των μαχητών. Η μουσική συνοδεία είναι ζωηρή, δυναμική και αφυπνιστική και ο ρυθμός της τους συνεπαίρνει όλους. Στις νότες αυτής της μουσικής «χτυπά» η καρδιά κάθε Θυμιανούση.
Για μεγάλο χρονικό διάστημα, εθελοντές, κάθε απόγευμα, με μεράκι και αγάπη για το έθιμο, δουλεύουν στην κοινοτική αποθήκη και στο κτήριο του Μ.Ε.Ο.Θ., για να φτιάξουν τα κουστούμια των πληρωμάτων και τα ευφάνταστα άρματα. Ταυτόχρονα, με μαθήματα του χορού «Ταλίμι» και του «Δετού», αλλά και μουσικών οργάνων (παγιαύλι και τουμπί) διασφαλίζεται η συνέχεια του εθίμου, από γενιά σε γενιά. Κέφι, διάθεση για προσφορά, συνάμα με αγωνία και ευθύνη, είναι τα συναισθήματα που κυριαρχούν.